Granen kiemen in de praktijk

Na het eigen onderzoek naar de invloed van het voeren van gekiemde granen op de gezondheid en prestatie van leghennen op het bio-pluimveebedrijf ‘De Lankerenhof’ van de familie Borren, werd duidelijk dat er wel degelijk potentie is voor verbeterde kipprestaties. De goede resultaten gaven Chris en Marjanne Borren het vertrouwen om te investeren in een machine om granen te kiemen. Het subsidietraject 3e Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3) bood hierbij uitkomst. Maar hoe werkt het kiemen van granen in de praktijk?

Kennis
Pluimvee
Kiemmachine combifoto 1024 512 px

Kiemmachine

Inmiddels staat er een kiemmachine met een capaciteit van 300 kg gekiemde granen per dag in een container op het bedrijf. De machine bestaat uit een rad met 6 hulzen. Het rad draait rond. Iedere huls is voor de helft gesloten en voor de helft geperforeerd. Bovenin de machine wordt de huls geladen met graan, vervolgens worden de diverse hulzen afwisselend gevuld met water en uitgelekt. Zo wordt een zuurstofrijk milieu gecreëerd. 

Voor het bevochtigen wordt grondwater gebruikt (1,5 kuub per dag). Iedere dag worden twee hulzen gelost en geladen, zodat iedere dag verse, drie-dagen-oude kiemen gelost en gevoerd worden aan de hennen. Met een vijzel worden ze de stal in gebracht en opgeslagen in een kegel van waaruit de automatische graanstrooier gevuld wordt. Eén keer per dag worden de kiemen met deze strooier in de scharrelruimte verspreid. 

“De hennen zijn er dol op en gaan er meteen van eten. Zo weet ik dat ze goed en volledig opgenomen worden”, aldus Chris.

Hand vol gekiemde granen 800x800

Waar moet je op letten bij het kiemen?

  • Let op de kwaliteit van het graan. Dit moet schoon zijn en weinig stof bevatten. Zorg ervoor dat je weet of het graan al dan niet gedroogd is, want dit beïnvloedt de kiemkracht.
  • Houd omgevingsfactoren zoals (water-)temperatuur in de gaten. Dit beïnvloedt de snelheid van het proces. Het effect hiervan is zichtbaar aan de grootte van de kiem op dag drie.
  • Zorg voor goede hygiëne. Gebruik water slechts één keer en reinig de machine wekelijks (in de zomer vaker).

“De kwaliteit en de hygiëne kun je in de gaten houden door te kijken, te ruiken, te proeven en te voelen. De kiemen moeten fris en niet zuur ruiken. Ze hebben een zoete smaak. Door tijdig de machine schoon te maken, voorkom je een glibberige aanslag. Aanvankelijk waren we bang voor het ontstaan van mycotoxines door schimmels, maar dit hebben we niet gezien en is niet aangetoond in de analyse”, aldus Chris.

De resultaten: wat doen kiemen voor de kip?

  1. Een toename van de voederwaarde. Zetmeel wordt omgezet in suiker, fosfor komt beter beschikbaar en zowel de aminozurensamenstelling als de niveaus aan vrije vetzuren veranderen.
  2. Een hoger legpercentage en cumulatieve eiermassa. Ook was de dooierkleur donkerder en de sterfte onder de dieren lager.
  3. Een verbeterde verteerbaarheid van het eiwit met minder onverteerd eiwit aan het einde van de darm. Dit komt door de afname van bacteriën die verantwoordelijk zijn voor eiwitfermentatie.

Chris benadrukt: “Het is de ervaring vanuit een praktijksituatie die niet statistisch onderbouwd kan worden. De toekomst zal uitwijzen of de beoogde effecten en bovenstaande resultaten op lange termijn haalbaar zijn.” Lees hier meer over kiemen en de keuze voor gekiemde granen.

Voer tot nadenken

Soms ontstaan bij het doen van onderzoek meer vragen dan antwoorden: kunnen de kiemen eerder gevoerd worden? Welk effect hebben factoren als ras, nutriëntgehalten van de te kiemen grondstof of temperatuur/seizoen op de resultaten? Wat is het effect van kiemen op andere granen, peulvruchten en oliehoudende zaden? Hoe zit het met de gezondheidseffecten? Wat is de ervaring met gekiemde producten voor andere diersoorten, zoals geiten of gespeende biggen? En wat is de impact op economisch vlak of duurzaamheid?

Er is zeker nog ruimte voor verbetering en de familie Borren is nog lang niet klaar met onderzoeken. Reudink is partner in dit project en zal de familie hierbij blijven ondersteunen. Er wordt daarnaast druk gewerkt aan optimalisatie van het proces om het werk te vereenvoudigen en voorspelbaarder te maken. 

Zo komen we steeds dichter bij de wens om eiwitrijke producten en grondstoffen regionaal te telen en niet langer internationaal te hoeven inkopen. Door deze verminderde afhankelijkheid zorgen we voor een duurzamere vervaardiging van veevoer in lijn met de biologische kernprincipes en kringloopgedachte.

Bruine kip close up 800 800 px

De POP3 subsidie voor de familie Borren is toegekend door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland (ELFPO) en de Provincie Gelderland.

Deel dit artikel

Is kiemen iets voor u?

Misschien is kiemen ook iets voor uw bedrijf? Neem gerust contact op met uw Bio-Pluimveespecialist om samen de mogelijkheden te bekijken.