In 2000 startten Henk en Ria Rouwhorst in het Gelderse Mariënvelde met biologische vleesvarkens. Tot dan hadden ze een gangbaar bedrijf met rundvee en vleesvarkens. Per 2008 stapten ze volledig over op biologisch. Ze schakelden de grond om, bouwden een nieuwe kraamstal en namen afscheid van de koeien. In 2009 verwelkomden ze de eerste biologische biggen. Een toekomstbestendige keuze.
Schoonzoon Mark Hahné werkt sinds 2007 ook mee op het bedrijf. In 2022 namen Mark en Nancy met hun drie zoons formeel het biologische varkensbedrijf over van Nancy’s ouders. Het bedrijf telt 270 zeugen en 500 vleesvarkens. Henk verzorgt en controleert nog altijd de vleesvarkens. Ria doet de technische en financiële boekhouding. Daarnaast zijn er 4 parttime medewerkers.
Mark vertelt: “We willen technisch goed draaien en zo een goede boterham verdienen. In onze bedrijfsvoering staan de biologische principes centraal. We richten ons op de kringloopgedachte en telen ons eigen veevoer. Daarbij kijken we naar regionaliteit. En proberen we biodiversiteit te bevorderen.” Dat levert hen in 2024 de Agroscoopbokaal Biologisch van Reudink op.
“We hebben 25 hectare grond voor biologische akkerbouw”, aldus Mark. “Daarop telen we granen en eiwitrijke mengteelten om te voeren aan de varkens. 40% van het vleesvarkenvoer is eigen teelt. Voor de biggen is dat 10%. Zo drukken we de kosten en zorgen we voor een stabiel rantsoen voor de dieren.” De grondstoffen worden met een hamermolen bewerkt voordat ze in de siloslurf worden gedrukt met een grote vijzel. Door in de aangelegde kuilen te werken met melkzuurbacteriën die het fermentatieproces op gang brengen, verbeteren ze de nutriëntenbenutting en daarmee de voederconversie. Gemiddeld voeren ze 1 meter mengkuil per week. “We mengen onze kuil samen met het bedrijfsspecifieke aanvullende voer van Reudink in de kegelmenger op het bedrijf. Vervolgens voeren we het in de vorm van een homogeen mengsel via de Computergestuurde Droogvoerinstallatie (CDI) aan de varkens. We sturen op de data van de CDI, de uitdraai van de slachterij en ons managementsysteem voor optimaal bedrijfsresultaat.”
Er is veel aandacht voor het bouwplan en de bodem. Mark licht toe: “De animo voor bio in de regio neemt toe. Onze loonwerker overweegt een gedeelte van zijn grond om te schakelen. Zo kunnen we grond uitwisselen voor de rotatie. Daarnaast gaat groenteweker Smits uit De Heurne op 5 hectare van onze grond biologische pompoenen telen. Omdat ze alleen de pitten gebruiken, halen ze netto slechts 35 kilo stikstof van het land en fungeren zo als natuurlijke bodembemester. Een groot deel van de pompoenpitten gaan naar bio-bakkerijen in de buurt. Ook verwerken ze zelf een deel tot een biologische borrelhap voor hun eigen landwinkel.” De mest die ze niet op eigen grond gebruiken, wordt regionaal afgezet of geruild voor stro of graan. De biggen verkopen ze aan collega-boeren in Ambt-Delden en Aalten. De vleesvarkens gaan naar De Groene Weg. Zo zoeken ze de samenwerking om als biologische sector verder te komen. Mark neemt een maatschappelijke rol als bestuurslid bij de Vereniging van Biologische Varkenshouders (VBV) en is actief in het verenigingsleven van Mariënvelde.
De verbouwde gewassen dragen ook bij aan de biodiversiteit. “Sinds we begonnen met het telen van granen, nu zo’n 10 jaar geleden, zien we langzaam de patrijs, uil, torenvalk en fazant weer terugkomen. Ook staan er A-palen om zwaluwen een rustplaats te bieden en is er een torenvalkkast en uilenkast op het terrein. Om de bodemvruchtbaarheid te stimuleren passen we rotatie toe. Zo gaan we op enkele graanpercelen kruidenrijk grasland zaaien”, vertelt Mark. Nancy vult aan: “Mijn vader, Henk, heeft zich samen met de buurt ingezet om een bloemenmengsel te zaaien. En we hebben een natuurbedrijfsplan laten maken om te zien hoe de grond nog beter kan worden ingepast in de natuur.”
“Wanneer de dieren er gezond uitzien en met plezier rondlopen, doen wij dat zelf ook. We zijn trots op het bedrijf zoals het nu is. Samen hebben we een mooie biologische zeugentak gecreëerd. En daar hebben we hard voor gewerkt. Bovendien hebben we een mooie huiskavel voor onze akkerbouwtak waardoor we eigen gewassen kunnen telen en de biodiversiteit kunnen bevorderen. Met het oog op de toekomst zouden we graag een nog grotere poel bio-grond realiseren om meer rotatie toe te kunnen passen en de bodemvruchtbaarheid te behouden”, zegt Mark.
“Collega-boeren wil ik graag meegeven: Doe waar je goed in bent en waar je blij van wordt. En zoek hulp van anderen waar je zelf denkt niet zoveel verstand van te hebben. Ik vind het fijn om een groep mensen om me heen te verzamelen die me goed kunnen helpen. Zo komen we samen verder”, aldus Mark.